Terug naar menu
FMC
Fletcher Munson Compensatie
Hoe kunnen we de perfecte zender ontwikkelen zonder alle eigenaardigheden van de ontvanger te kennen? Met andere woorden; hoe kun je een perfect luidsprekersysteem ontwikkelen zonder eerst het menselijk gehoor te bestuderen? We nodigen je uit om een klein experiment te doen: Speel een welbekende en kwalitatief hoogwaardige opname af op een geluidsniveau van ca. 80dB. Speel het enkele malen af, luister kritisch, en speel desnoods even met je toonregeling voor het aangenaamste resultaat. Verhoog dan het volume tot ca. 100dB (Blijf binnen de limiet van je geluidsset!) Je zult constateren dat je toonbalans enigszins wijzigt, en je zult in de verleiding komen om kleine aanpassingen in je klankregeling te doen...
Gedurende de ontwikkeling van ons D-sub/D-Top systeem werd dit fenomeen opnieuw erg duidelijk. In de eerste testfase, klonk het -technisch correcte- systeem super bij normale (gematigde) geluidsniveau's, maar bij veel hogere geluidsniveaus werd de klank wat agressief. Bijstellen van de processing kon dit wel oplossen, maar dan miste het systeem weer duidelijkheid en helderheid bij lage geluidsniveaus. We stuitten al veel vaker op dit probleem, maar de extreme dynamiek van het nieuwe systeem maakte het absoluut noodzakelijk de frequentiekarakteristiek dynamisch te processen, dus elk geluidsniveau zijn eigen correctie.
Wat veroorzaakt nu dit probleem?
Het antwoord ligt in de imperfecties van het menselijk gehoor. De menselijke gehoorkarakteristiek kan uiteraard worden gemeten en in een curve worden geplot. Normaal gesproken wordt dit gedaan op redelijk lage geluidsniveaus, om te beoordelen of iemand b.v. een hoortoestel nodig heeft. Maar als we die metingen herhalen op hogere geluidsniveaus, en de lijnen van gelijke luidheid plotten, dan zien we dat hogere geluidsniveaus een afwijkende curve produceren.
Al in 1933(!) is het eerste wetenschappelijk onderzoek op dit vlak gedaan door de heren Fletcher en Munson. In 1933 tekenden zij de hoorcurves op bij de diverse geluidsniveaus. Alhoewel een recenter onderzoek iets andere meetresultaten opleverde, en enkele aannamen moesten worden bijgesteld, produceerden deze twee wetenschappers bruikbare data en een solide basis voor nader onderzoek. Daarom willen we deze twee wetenschappers eren door hun naam aan dit fenomeen te verbinden. In 1956 legden twee andere onderzoekers, de heren Robinson en Dadson ietwat exactere curven vast mede dank zij hun preciesere meetinstrumentarium. De Robinson Dadson "curven" worden daarom gezien als referentie en zijn als zodanig geaccepteerd door de International Standards Organisation als de basis voor de ISO 226:187; Normal Equal-Loudness Level Contours. (ELCC)
Conclusie tot nu toe:
Ons menselijk gehoor is verre van lineair, dynamisch beschouwd, met name in de lagere en high-mid frequenties.
Fletcher Munson diagram. Het voor ons interessante gebied ligt tussen de 80 en de 120 dB curves.
Maar wat betekent dit nu voor geluidsreproductie? De meeste PA-systemen gebruiken een vaste frequentie karakteristiek; hetzij recht of krom, bij alle geluidsniveaus blijft de frequentie karakteristiek ongewijzigd. Dit lijkt logisch, en in de meeste gevallen is het ook geen enkel probleem; de meeste PA-systemen worden in een relatief klein dynamisch gebied ingezet. Neem een kleine PA: Normaliter zal hij worden gebruikt in de bovenste dB's van zijn dynamisch bereik. Met andere woorden; normaliter zal hij draaien tussen 1/40e en vol vermogen. Dat is een dynamisch bereik van slechts 16 dB. Als je het geluid van deze PA bevalt bij 80 dB, dan zal het ook bevallen bij 90dB. Maar met het vermogen dat in de modernste high power PA's beschikbaar komt wordt dit dynamisch bereik dramatisch vergroot. Een D-Top / D-sub combinatie is in staat om peak levels te produceren van 130dB (@3m) op de dansvloer. De volgende dag kan dezelfde set misschien worden ingezet in een theatertoepassing van 80dB maximum. Dit is een dynamisch verschil van 50dB, dus een vermogensverhouding van 1 tot 100.000! En dan schiet een vaste frequentiekarakteristiek hopeloos tekort. Een vaste frequentiekarakteristiek kan correct zijn bij 80dB OF bij 130dB, maar nooit bij beide levels!
Fletcher Munson Compensation, essentieel voor constante klankkwaliteit over een groot dynamisch gebied. Bovenstaande illustreert dat slimme fysiologische processing essentieel is voor een goede klankbalans over een groot dynamisch gebied. Fletcher Munson Compensatie maakt het systeem veel handelbaarder, en zijn performance vrijwel onafhankelijk van het toegepaste geluidsniveau. In onze D-Top en D-sub producten implementeerden wij het wetenschappelijk werk van Fletcher, Munson, Robinson en Dadson. Wie de voordelen hiervan heeft ervaren, wil met niets anders meer werken!
Terug naar menu
FMC
Fletcher Munson Compensatie
Hoe kunnen we de perfecte zender ontwikkelen zonder alle eigenaardigheden van de ontvanger te kennen? Met andere woorden; hoe kun je een perfect luidsprekersysteem ontwikkelen zonder eerst het menselijk gehoor te bestuderen? We nodigen je uit om een klein experiment te doen: Speel een welbekende en kwalitatief hoogwaardige opname af op een geluidsniveau van ca. 80dB. Speel het enkele malen af, luister kritisch, en speel desnoods even met je toonregeling voor het aangenaamste resultaat. Verhoog dan het volume tot ca. 100dB (Blijf binnen de limiet van je geluidsset!) Je zult constateren dat je toonbalans enigszins wijzigt, en je zult in de verleiding komen om kleine aanpassingen in je klankregeling te doen...
Gedurende de ontwikkeling van ons D-sub/D-Top systeem werd dit fenomeen opnieuw erg duidelijk. In de eerste testfase, klonk het -technisch correcte- systeem super bij normale (gematigde) geluidsniveau's, maar bij veel hogere geluidsniveaus werd de klank wat agressief. Bijstellen van de processing kon dit wel oplossen, maar dan miste het systeem weer duidelijkheid en helderheid bij lage geluidsniveaus. We stuitten al veel vaker op dit probleem, maar de extreme dynamiek van het nieuwe systeem maakte het absoluut noodzakelijk de frequentiekarakteristiek dynamisch te processen, dus elk geluidsniveau zijn eigen correctie.
Wat veroorzaakt nu dit probleem?
Het antwoord ligt in de imperfecties van het menselijk gehoor. De menselijke gehoorkarakteristiek kan uiteraard worden gemeten en in een curve worden geplot. Normaal gesproken wordt dit gedaan op redelijk lage geluidsniveaus, om te beoordelen of iemand b.v. een hoortoestel nodig heeft. Maar als we die metingen herhalen op hogere geluidsniveaus, en de lijnen van gelijke luidheid plotten, dan zien we dat hogere geluidsniveaus een afwijkende curve produceren.
Al in 1933(!) is het eerste wetenschappelijk onderzoek op dit vlak gedaan door de heren Fletcher en Munson. In 1933 tekenden zij de hoorcurves op bij de diverse geluidsniveaus. Alhoewel een recenter onderzoek iets andere meetresultaten opleverde, en enkele aannamen moesten worden bijgesteld, produceerden deze twee wetenschappers bruikbare data en een solide basis voor nader onderzoek. Daarom willen we deze twee wetenschappers eren door hun naam aan dit fenomeen te verbinden. In 1956 legden twee andere onderzoekers, de heren Robinson en Dadson ietwat exactere curven vast mede dank zij hun preciesere meetinstrumentarium. De Robinson Dadson "curven" worden daarom gezien als referentie en zijn als zodanig geaccepteerd door de International Standards Organisation als de basis voor de ISO 226:187; Normal Equal-Loudness Level Contours. (ELCC)
Conclusie tot nu toe:
Ons menselijk gehoor is verre van lineair, dynamisch beschouwd, met name in de lagere en high-mid frequenties.
Fletcher Munson diagram. Het voor ons interessante gebied ligt tussen de 80 en de 120 dB curves.
Maar wat betekent dit nu voor geluidsreproductie? De meeste PA-systemen gebruiken een vaste frequentie karakteristiek; hetzij recht of krom, bij alle geluidsniveaus blijft de frequentie karakteristiek ongewijzigd. Dit lijkt logisch, en in de meeste gevallen is het ook geen enkel probleem; de meeste PA-systemen worden in een relatief klein dynamisch gebied ingezet. Neem een kleine PA: Normaliter zal hij worden gebruikt in de bovenste dB's van zijn dynamisch bereik. Met andere woorden; normaliter zal hij draaien tussen 1/40e en vol vermogen. Dat is een dynamisch bereik van slechts 16 dB. Als je het geluid van deze PA bevalt bij 80 dB, dan zal het ook bevallen bij 90dB. Maar met het vermogen dat in de modernste high power PA's beschikbaar komt wordt dit dynamisch bereik dramatisch vergroot. Een D-Top / D-sub combinatie is in staat om peak levels te produceren van 130dB (@3m) op de dansvloer. De volgende dag kan dezelfde set misschien worden ingezet in een theatertoepassing van 80dB maximum. Dit is een dynamisch verschil van 50dB, dus een vermogensverhouding van 1 tot 100.000! En dan schiet een vaste frequentiekarakteristiek hopeloos tekort. Een vaste frequentiekarakteristiek kan correct zijn bij 80dB OF bij 130dB, maar nooit bij beide levels!
Fletcher Munson Compensation, essentieel voor constante klankkwaliteit over een groot dynamisch gebied. Bovenstaande illustreert dat slimme fysiologische processing essentieel is voor een goede klankbalans over een groot dynamisch gebied. Fletcher Munson Compensatie maakt het systeem veel handelbaarder, en zijn performance vrijwel onafhankelijk van het toegepaste geluidsniveau. In onze D-Top en D-sub producten implementeerden wij het wetenschappelijk werk van Fletcher, Munson, Robinson en Dadson. Wie de voordelen hiervan heeft ervaren, wil met niets anders meer werken!
Terug naar menu